شما مادر باردار حتماً تا به حال بارها از خود پرسيده ايد كجا و چگونه بايد زايمان كنم ؟
كدام روش زايمان مناسب تر است؟
زايمان طبيعي
زايمان طبيعي روندي فيزيولوژيك و طبيعي براي تولد جنين است كه نيازي به مداخله پزشكي ندارد وبدون هيچ مداخله اي صورت مي گيرد ،همچنين در زايمان طبيعي به سلامت بدن مادر خدشه اي وارد نمي شود.
به گفته پزشكان متخصص، در بارداري ها همواره اولويت با زايمان طبيعي است و مشاوره قبل از بارداري و همزمان با دوران بارداري و مراقبت از مادر در طول بارداري از نكات مهم و قابل توجه است كه گاهي به آن بي توجهي مي شود.
سزارين
زايمان سزارين به صورت تولد جنين از راه برش ديواره شكم وديواره رحم تعريف مي شود. از آنجا كه زايمان طبيعي براي مادر و نوزاد خطرات كمتر و هزينه كمتري در بر دارد، مناسب ترين روش مي باشد. از طرفي سزارين يك جراحي غيرانتخابي است كه با شكافتن پوست جدار شكم، عضلات زير آن و جدار رحم همراه است كه از اين طريق جنين خارج مي شود.
همان طور كه از اسمش پيداست سزارين روندي غيرطبيعي است كه مادر نوزاد سالم را به دنيا مي آورد ولي روند اين جراحي با بيهوشي و بي حسي همراه است و متاسفانه گاه براي مادران عوارض جبران ناپذيري را ايجاد مي كند.
در كشورهاي پيشرفته زايمان به روش سزارين در صورتي انجام مي گيرد كه جان مادر و نوزاد در خطر باشد.
به طورمتوسط، ۱۰ درصد زايمان ها در جهان به روش سزارين انجام مي شود،طبق آمار رسمي در ايران حدود ۲۵ تا ۳۵ درصد زايمانها به صورت عمل جراحي يعني سزارين صورت مي گيرند، در حالي كه طبق آمار غير رسمي در ايران سزارين چندين برابر ساير نقاط جهان است.
امروزه در برخي از بيمارستان هاي ايران اين آمار حتي ۱۰۰ در صد نيز گزارش شده است برخي متخصصين علت افزايش گرايش زنان به انتخاب سزارين را فرار از درد زايمان اعلام كرده اند. در حالي كه عمل سزارين خود با درد فراوان همراه است و عواقب منفي متعددي نيز به همراه دارد.
در روش زايمان سزارين عضلات بدن بريده مي شود. به اين معني كه در گذشته با وجود مشكلاتي مانند كوچك بودن لگن مادر، قرار گرفتن جفت در كانال زايماني و اين موارد باعث مي شد كه هم مادر وفرزند هر دو فوت كنند به همين دليل روش سزارين ابداع شد و كم كم پيشرفت كرد والبته امروزه با تجويز پزشك اين عمل جراحي براي حفظ سلامت مادر يا نوزاد انجام مي شود.
لازم به ذكر است ؛از آنجاكه خطرات عمل جراحي براي مادر خيلي كاهش يافته است (به علت امكانات بيهوشي، انتقال خون و آنتي بيوتيكها) به طبع آن مراقبتهاي نوزادي نيز پيشرفت كرده و خطرات سزارين براي نوزاد نيز كاهش يافته است.
همچنين روشهاي بهتري براي تعيين سلامت جنين در حين دردهاي زايماني وجود دارند. بنابراين بامشاهده علايم خطر براي جنين ويا مادر در حين دردهاي زايماني مي توان فوراً او را سزارين كرد ، در حالي كه اين امكانات در۲۰ سال پيش وجود نداشت. البته برخي از پزشكان به خاطر اينكه ريسك يك زايمان مثلاً با دستگاه (واكيوم و يا فورسپس) را متحمل مي شوند و روش زايمان طبيعي را انتخاب مي كنند.
گفتني است ؛ برخي از مادران بر اين باورند سزارين يك عمل جراحي ساده است ؛ در صورتي كه علت ديگر افزايش تعداد سزارين، خود مادران باردار هستند. متأسفانه برخي از خانمها سزارين را پديده اي، عادي مي پندارند و تصورشان بر اين است که با پيشرفت علم پزشكي بايد از روش سزارين براي زايمان استفاده كنند. برخي از مادران باردار نيز فكر مي كنند سزارين براي نوزادشان بهتر است؛ چرا كه فشار برروي سر بچه وارد نمي شود به شكل انتخابي اين عمل جراحي را انتخاب مي كنند.
با اين حال اگردر سزارين سلامت مادر به خطر بيفتد مي بايست سزارين انجام شود چون با توجه به اين مسئله نبايد قاطعانه سزارين را رد كنيم. چون در برخي از موارد باتوجه به تجويز پزشك، سزارين براي مادر تشخيص داده مي شود.اما باتوجه به پيشرفته شدن جراحي هاي امروزي عوارض سزارين با تجويز پزشك كاهش يافته است. ولي به هر حال عوارض هر عمل جراحي اجتناب ناپذير است.
اگر زايمان به شكلي باشد كه هيچ مداخله اي صورت نگيرد زايمان به شكل فيزيولوژيك مسيرش را طي مي كند البته مادران مي توانند از روش هاي زايمان هاي طبيعي زايمان بدون درد را برگزينند .
در واقع هر گاه اشكالاتي در روند طبيعي جنين يا نوزاد صورت گيرد و يا در كانال زايماني باشد مانند تنگي هاي لگن ، درشتي بيش از حد جنين و همچنين به طور مثال نوزاد با پا قرار گرفته است يا به عبارتي افت ضربان قلب پيدا كند از روش هاي غير طبيعي براي تولد نوزادان استفاده مي كنند.
شايان ذكر است امروزه در كشورهاي پيشرفته دنيا روش زايمان طبيعي را يك موفقيت بزرگ براي زنان مي دانند و سزارين را يك شكست تلقي مي كنند. البته گذشته از تبعات منفي بالا بودن سزارين ها براي مادران، نبود توجه به جايگاه ماما ها در ترويج و فرهنگ سازي براي مراقبت هاي دوران بارداري و زايمان طبيعي، به بيكاري آنها نيز دامن زده است.
شيوه هاي كاهش درد در زايمان هاي طبيعي و غير طبيعي
روش هاي كاهش درد در زايمان فيزيولوژيك شامل موارد مختلفي از قبيل استفاده از ماساژ، گرما درماني، سرما درماني، آب به صورت هاي مختلف، عطر افشاني و طب فشاري ، طب سوزني ،استفاده ازروش هاي درمان دارويي مانند مسكن ها و روشهاي نخاعي ، هيپنوتيزم وتحريكات الكتريكي است.لازم به ذكر است انتخاب نوع وروش زايمان بي درد براساس وضعيت مادر در اين نوع زايمان انتخاب مي شود.
استفاده از آواهاي موسيقي، حمايت هاي حين زايمان ، استفاده از طب فشاري و طب سوزني رايحه هاي طبيعي چون بابونه وموارد گياهي براي كاستن درد زايمان نيز بسيار مفيد است.
براساس پژوهش هاي صورت گرفته زايمان فيزيولوژيك مزاياي بسيار زيادي براي مادري كه پرخطر نباشد، داراست. همچنين مادران بارداري كه در زايمان هاي فيزيولوژيك از سوي همراه شان مورد حمايت هاي عاطفي قرار مي گيرند طول زايمانشان كوتاه تر ودرد زايمان كمتري دارند.
گذراندن مراحل قبل از زايمان در وان آب گرم و يا زايمان در آب از مواردي است كه مي تواند در كاهش درد زايمان بسيار موثر است.
البته برخي از اين روش ها نيازمند آماده سازي در دوران بارداري است تا اثر بخشي بهتري داشته باشد مانند كلاس هاي آموزشي به مادر و مشاوره قبل از بارداري كه همزمان با دوران بارداري و مراقبت از مادر در طول بارداري كه ۸ هفته به طول مي انجامد آغاز مي شود. كه اين خوداز نكات مهم و قابل توجه است. چون در اين جلسات مشاوره مراحل مختلف زايمان و فيزيولوژي مادر در دوران بارداري و قبل ازآن براي مادر وهمراهش توضيح داده مي شود.
مداخله هاي غير طبيعي براي زايمان زنان باردار از جمله اجازه حركت ندادن و يا وصل كردن سرم از مواردي است كه در بيمارستان ها اجرا مي شود. اين در حالي است كه در زايمان فيزيولوژيك، مادر مي تواند حركت داشته باشد و يا بنشيند . به عبارت ديگر در اين روش ماما يا پزشك متخصص زنان بارداررا حمايت مي كند.
گفتني است ؛مادران باردار در صورت تمايل به استفاده از زايمان بي درد زير نظر متخصص بيهوشي مي توانند از بي حسي نخاعي براي كاهش درد بهره بگيرند.بنابراين در برخی بيمارستان ها اين امكان فراهم شده كه زنان باردار در اتاق هاي مجزا بتوانند زايمان طبيعي بدون درد داشته باشند . در واقع با این کار رضايتمندي زنان باردار افزايش يافته است.
مراقبتهاي پس از زايمان
زمان ترخيص زائو به طور معمول در زايمان طبيعي ۲۴ ساعت بعد از زايمان و در سزارين ۷۲ ساعت بعد از زايمان دوران نقاهت يا نفاس مي باشد.
تقريبا نزديك به ۷۰ درصد زنان باردار مي توانند زايمان طبيعي داشته باشند و ۳۰ درصد مابقي نيز زير نظر پزشك متخصص مي توانند اين روش سزارين را انتخاب كنند. اما خطرات بيهوشي براي زايمان طبيعي وجود ندارد، درحالي كه براي مادراني كه به روش سزارين زايمان مي كنند اين خطرات اجتناب ناپذير است. همچنين در برخي از مواقع سزارين نجات دهنده بوده زنان باردار نبايد در مقابل سزارين مقاومت كنند.
زايمان طبيعي يا سزارين؟!
در زايمان طبيعي كودك به طور كامل هوشيار است چون ماده بيهوشي به بدن مادر وارد نشده است. مادراني كه زايمان طبيعي داشته اند در دادن آغوز به نوزاد خود نسبت به مادراني كه به طريقه سزارين نوزاد خود را بدنيا آورده موفق تر هستند؛ چرا كه خوردن آغوز يا كلستروم به عنوان اولين واكسن براي كودك منافع بسياري دارد. همچنين در سزارين ماده بيهوشي از طريق جفت و بند ناف به جنين مي رسد و كودك هنگام تولد ممكن است خواب آلوده باشد و خوب گريه نكند كه خود كمك زيادي در باز شدن ريه هايش مي كند.
زماني كه جنين داخل رحم است مايعي دور جنين است كه به آن مايع آمي نيوتيك گفته مي شود اين مايع در زايمان طبيعي زودتر از بدن نوزاد خارج مي شود يعني كودك در ۲۴ ساعت اوليه تنفس راحت تري دارد ولي درسزارين اين مايع كه در ريه جنين است ديرتر دفع مي شود.
مدت بستري شدن و توانايي بازگشت به كارهاي عادي و روزمره بعد از زايمان طبيعي خيلي كمتر از سزارين است و مادراني كه زايمان طبيعي داشته اند زودتر به خانواده خود ملحق مي شوند.
البته در سزارين بيهوشي عمومي مي تواند خطراتي را به همراه داشته باشد ولي در زايمان طبيعي از بيهوشي استفاده نمي شود و نوزاد درآغوش مادر قرار مي گيرد و در زايمان طبيعي اين مسئله بسيار مهم است چون مادر وكودك ارتباط اوليه را در همان ساعت برقرار مي كنند.
البته بعضي از خانمها دوست دارند در طول مدت زايمان خود كاملاً هوشيار بوده و بطور كامل در جريان روند زايمان قرار گيرند. درمدت انجام عمل سزارين ممكن است از بيهوشي عمومي استفاده شود ، در نتيجه تماس اوليه نوزاد با مادر و شروع شيردهي به نوزاد به تاخير مي افتد.
توصيه هاي پزشكان به مادران باردار
پس پزشكان متخصص مي توانند راهكارهايي را براي كاهش درد و انجام زايمان آسان و مطلوب به مادران توصيه كنند تا زنان باردار در صورت تجويز پزشك به زايمان طبيعي ترغيب شوند. اما و ظيفه اصلي پزشك و ماما در برخورد با زائو آن است كه بتواند يك زايمان طبيعي را از غيرطبيعي بازشناسد.
البته يكي از عواملي كه باعث شده ميزان سزارين در زنان افزايش يابد به دليل ترس از درد زايمان است كه يك كاملا طبيعي است . به همين دليل بسياري از زايمانها منجر به زايمان غيرطبيعي مي شوند ،در صورتي كه اكثر خانمها مي توانند يك زايمان طبيعي داشته باشند. امروزه خوشبختانه با مراقبتهاي دوران بارداري مي توان بسياري از موارد خطرناك براي مادر و جنين را تشخيص داد و به موقع براي حفظ سلامت مادر و جنين اقدام كرد.
پس زنان باردار مي بايست به پزشك يا ماماي خود اعتماد كنند و به او اجازه دهند در مورد نحوه زايمانشان تصميم بگيرد . هرگز به دليل ترس از درد زايمان كه يك امر كاملا طبيعي است زنان باردار نبايد سزارين را به زايمان طبيعي ترجيح دهند و سلامت خود را به خط بيا ندازند.
در واقع تنها درصد معدودي از زنان باردار به علت داشتن شرايط ويژه مي بايست زايمان سزارين را داشته باشند . در حالي كه اكثر يت زنان بار دار مي توانند با بهره گيري از روشهاي زايمان بدون درد يك زايمان طبيعي داشته باشند.
پس با افزايش آگاهی زنان باردارو همچنين مشاوره هاي پزشي قبل از زايمان مي توانيم مادران باردار را به زايمان به روش هاي بدون درد ترغيب كنيم . همچنين در بسياري از کشورهاي پيشرفته پزشكان متخصص براي ترغيب مادر به زايمان طبيعي با وي گفت و گو مي كنند كاري كه بنظر مي رسد در كشور ما نيز بايد جدي گرفته شود تا مادران بارداربا تجويز پزشك سلامت خود و كودكانشان در انتخاب روشهاي بارداري درنظر بگيرند.
نظرات شما عزیزان:
آمار
وبلاگ:
